แอป Antivirus จำเป็นสำหรับสมาร์ทโฟนยุคใหม่หรือไม่ในยุค 2020 ?

ไวรัสและมัลแวร์คือศัตรูตัวร้ายที่อยู่คู่กับวงการ IT มานาน สมาร์ทโฟนในระบบ Android ก็ถูกก่อกวนจากไวรัสเหล่านี้เป็นระยะๆ บางตัวก็เอาโฆษณามาโยนใส่ให้เรารำคาญเฉยๆ บางตัวก็ร้ายกาจขนาดสร้างความเสียหายได้มหาศาล หลายคนจึงสรรหาแอปพลิเคชัน Antivirus มาใช้ป้องกันตัวเอง ซึ่งก็มีทั้งฟรีและไม่ฟรี แต่จริงๆ แล้ว แอปพลิเคชัน Antivirus เหล่านี้จำเป็นกับสมาร์ทโฟน Android ในยุคปัจจุบันขนาดไหนกันแน่? ถ้าเราไม่ใช้เราจะโดนไวรัสเล่นงานหรือเปล่า? เรามาดูคำตอบของเรื่องนี้ไปพร้อมๆ กันเลยครับ

ไวรัสมือถือมาจากไหน?

ไวรัสในระบบ Android จะต่างจากไวรัสในคอมพิวเตอร์ Windows ที่เรารู้จักกัน ในระบบ Windows ไวรัสจะมาในรูปแบบของโปรแกรมที่แฝงตัวมากับโปรแกรมอื่น และก็อปปี้ตัวเองเพิ่มจำนวนออกมาเรื่อยๆ แต่ไวรัสของระบบ Android มักจะถูกออกแบบมาให้แฝงตัวอยู่ในระบบเพื่อควบคุมเครื่อง และขโมยข้อมูล เช่น บันทึกกิจกรรมการใช้งาน, ติดตามตำแหน่ง GPS, แอบบันทึกการสนทนาโทรศัพท์, บันทึกรหัสบัตรเครดิต เป็นต้น ไม่ได้มีเป้าหมายเพื่อทำลายระบบโดยตรง

แอปพลิเคชันบน Play Store จะผ่านการตรวจสอบจาก Google Play Protect อยู่แล้ว จึงช่วยกรองไวรัสได้ในระดับหนึ่ง ประกอบกับสมาร์ทโฟน Android ทุกรุ่น จะไม่อนุญาตให้ผู้ใช้ติดตั้งแอปพลิเคชันจากแหล่งอื่นนอกเหนือจาก Play Store อยู่แล้ว (นอกเสียจากว่าผู้ใช้จะกดอนุญาตเอง) อีกทั้ง Custom UI ของแต่ละแบรนด์ก็มีฟังก์ชั่นสแกนไวรัสติดมาให้แต่แรก โอกาสที่เราจะเจอไวรัสจากการใช้งานทั่วไปจึงมีไม่มาก

แต่สำหรับผู้ใช้บางกลุ่มที่ติดตั้งแอปพลิเคชันนอก Play Store เช่นไฟล์ APK หรือผ่านสโตร์อื่นๆ ที่อาจไม่มีระบบตรวจสอบแบบ Play Protect ก็จะมีความเสี่ยงมากขึ้น การติดตั้งแอปพลิเคชัน Antivirus ก็จะช่วยป้องกันเราได้อีกชั้นหนึ่ง แต่แอปพลิเคชันเหล่านี้ก็อาจจะหนักเครื่อง และมีการแจ้งเตือนที่น่ารำคาญ ซึ่งก็ต้องชั่งน้ำหนักดูว่าเราพอใจแบบไหนมากกว่ากัน

ใช้งานอย่างไรให้ห่างไกลไวรัส?

แม้จะไม่มี Antivirus แต่การใช้งานสมาร์ทโฟนที่ถูกต้อง ก็ช่วยให้เราปลอดภัยจากไฟล์อันตรายพวกนี้ได้ ซึ่งสามารถทำได้ดังนี้ :

1. อัปเดตระบบสม่ำเสมอ 

สมาร์ทโฟน Android ทุกแบรนด์จะมีอัปเดตซอฟต์แวร์ระบบเป็นประจำอย่างน้อย 2 ปี บางคนเข้าใจว่าเป็นการอัปเดตเวอร์ชั่น Android หรือแก้ไขบั๊กอย่างเดียว แต่จริงๆ แล้วอัปเดตส่วนใหญ่คือแพทช์ความปลอดภัยที่จะคอยอุดช่องโหว่ใหม่ๆ ของระบบอยู่เรื่อยๆ แม้บางรุ่นจะไม่ได้อัปเดตเวอร์ชัน Android แล้ว แต่ก็ยังมีแพทช์ความปลอดภัยป้อนให้อยู่ เราจึงควรอัปเดตระบบให้เร็วที่สุดเมื่อมีการแจ้งเตือนเข้ามาครับ

2. หลีกเลี่ยงการเปิดลิงค์ที่ไม่รู้จัก และแบนเนอร์โฆษณา

อีกช่องทางหนึ่งที่ไวรัสเข้ามาจู๋โจมสมาร์ทโฟน คือมาจากการเปิดลิงค์ หรือคลิกบนแบนเนอร์โฆษณา ซึ่งพวกนี้ก็มักจะมีลูกเล่นสารพัดหลอกให้เรากดทั้งโดยตั้งใจและไม่ตั้งใจ ถึงแม้ Google จะมีระบบ safe browsing ที่ช่วยกรองลิงค์อันตราย แต่ก็กรองไม่ได้ทั้งหมด เราจึงต้องป้องกันตัวเองด้วยการไม่เข้าไปในเว็บไซต์ที่มีแบนเนอร์โฆษณาเยอะผิดสังเกต หรือกดเปิดลิงค์ที่มีที่มาที่ไปไม่ชัดเจนครับ

3. ตรวจสอบสิทธิ์การเข้าถึงของแอปทุกครั้ง

เมื่อเปิดแอปพลิเคชันขึ้นมาครั้งแรก จะมีการขอสิทธิ์การเข้าถึงฟังก์ชั่นที่จำเป็นบนสมาร์ทโฟนเพื่อให้แอปพลิเคชันทำงานได้ หลายคนกดตกลงแบบผ่านๆ โดยไม่ได้สังเกตว่ามีการของสิทธิ์อะไรบ้าง ซึ่งอันตรายมาก เพราะแอปที่ไม่ประสงค์ดีจะขอสิทธิ์เข้าถึงฟังก์ชั่นที่ไม่จำเป็น เช่น แอปแต่งรูปที่ขอเข้าถึงการโทร, SMS และตำแหน่ง GPS ด้วย ซึ่งน่าสงสัยว่าจะขอไปทำไม จึงควรพิจารณาการขอสิทธิ์ของแอปพลิเคชันให้ดีๆ ทุกครั้งครับ

แอป Antivirus มีประโยชน์กับใคร?

ถึงแม้ Android จะมีระบบรักษาความปลอดภัยหลายชั้น แต่ก็ยังมีโอกาสติดไวรัสได้อยู่ดี พฤติกรรมการใช้งานบางอย่างจะเสี่ยงต่อการติดไวรัสมากเป็นพิเศษ และควรมี Anti-virus ป้องกันไว้เพื่อความอุ่นใจ เช่นพฤติกรรมเหล่านี้ :

1. ติดตั้งแอปนอก Play Store

อย่างที่บอกไปแล้วว่าการติดตั้งแอปพลิเคชันนอก Play Store ไม่ว่าจะเป็นไฟล์ APK หรือจากสโตร์อื่นๆ จะไม่มีการตรวจสอบโดย Google Play Protect จึงมีโอกาสที่จะมีไวรัสแฝงมาด้วยมากกว่าปกติครับ

2. รูทเครื่อง

การรูท คือการดัดแปลงระบบปฏิบัติการ Android ให้เราเข้าไปแก้ไขได้อย่างเต็มที่ ทำให้สามารถติดตั้ง ROM พิเศษ หรือปลดล็อคฟังก์ชั่นอื่นๆ ที่สมาร์ทโฟนทั่วไปไม่มี แม้จะทำให้สมาร์ทโฟนของเราทำอะไรๆ ได้มากขึ้น แต่ก็ทำให้ระบบมีช่องโหว่ใหญ่หลวง เพราะถ้ามีไวรัสแฝงตัวเข้ามา มันก็จะมีสิทธิ์เข้าไปควบคุมระบบได้ 100% ดังนั้นในกรณีนี้ แอป Antivirus ก็จะช่วยลดโอกาสการถูกไวรัสยึดระบบได้อีกระดับหนึ่งครับ

3. ใช้สมาร์ทโฟนทำงานสำคัญ

ถ้าเราใช้สมาร์ทโฟนในการทำงานเป็นประจำ ไม่ว่าจะเป็นการติดต่อธุรกิจ, อ่านและแก้ไขเอกสาร และงานออฟฟิศอื่นๆ หมายความว่าในสมาร์ทโฟนของเราจะต้องมีข้อมูลสำคัญอยู่เยอะ เช่นรหัสผ่าน, รหัสบัตร, รหัสเข้าแอปธนาคาร, อีเมล์ ซึ่งจะวุ่นวายมากหากข้อมูลเหล่านี้โดนแฮ็กหรือถูกล็อกเพื่อเรียกค่าไถ่ ดังนั้นการมีแอป Antivirus ติดไว้ก็จะช่วยเซฟเราได้ครับ

4. ทำมือถือหายบ่อย

สำหรับใครที่มักทำมือถือหายอยู่บ่อยๆ แอป Anti-virus จะช่วยได้หลายอย่าง เพราะแอป Antivirus ดีๆ จะมีฟังก์ชั่นสำรองข้อมูล และมีระบบติดตามตำแหน่งของมือถือมาให้ด้วย ทำให้เราระบุตำแหน่งและสั่งลบข้อมูลในเครื่องทั้งหมดได้ทันที และดึงข้อมูลที่สำรองไว้กลับมาในสมาร์ทโฟนเครื่องใหม่ได้ครับ

สรุปแล้ว Antivirus ยังจำเป็นอยู่หรือไม่?

หากเราเป็นผู้ใช้สมาร์ทโฟนทั่วๆ ไปที่เล่นโซเชียลมีเดีย, เล่นเกม, ดูหนัง, ฟังเพลง, โหลดแต่แอปบน Play Store แอป Antivirus คงไม่จำเป็นเท่าไหร่ และจะทำให้หนักเครื่องเปล่าๆ แต่ถ้าเป็นคนชอบดัดแปลง, รูทเครื่องเพื่อติดตั้งรอมโม หรือใช้มือถือทำงานมีข้อมูลสำคัญเก็บไว้เยอะ แอป Antivirus ก็จะช่วยให้อุ่นใจยิ่งขึ้น แต่ก็ไม่ได้จำเป็นถึงขนาดว่าต้องมี ขอเพียงระวังการใช้งานไม่ให้สุ่มเสี่ยงก็เพียงพอแล้วครับ

บทความโดย : thaimobilecenter.com

วันที่ : 11/6/2563